23.04.2023 Латын ариби: окумуштуулардын даярдыгы, президенттин сыны
20-апрелде президент Садыр Жапаров мамлекеттик тил жана тил саясаты улуттук комиссиясынын төрагасы Каныбек Осмоналиевди кабыл алып, кыргыз тилинин абалы, аны өнүктүрүү, колдонуу боюнча пикир алышты. Жолугушууда президент Осмоналиевди “кыргыз тилин ла... www.azattyk.kg

22.03.2023 Карападагы гүл өсүп-өнүгүүгө өбөлгө
Адам убактысынын 85% имараттын ичинде өткөрөт. Кеңсе, мектеп, окуу жай же үйдө болобу, бөлмөдө өстүрүлгөн гүлдөр кишинин саламаттыгына жагымдуу таасир этерин, гүл багуу менен адам жан дүйнөсүн дарылай аларын окумуштуулар аныкташкан.... www.azattyk.kg

14.03.2023 Сулайман Кайыпов: Көп тарамдуу кыргыз таануучу, фольклорчу, этнограф
Профессор Сулайман Турду уулу Кайыповду атпай журт мээнеткеч окумуштуу, жалпы кыргыз фолклорлук мурасын жана ооган кыргыздарынын этнографиясын изилдөөчү катары дурус билет. Тарыхчы Т.Чоротегин анын чыгармачыл бейнесинин айрым өңүттөрү тууралуу блог с... www.azattyk.kg

12.03.2023 Окумуштуулар: Айга өзүнчө убакыт алкагы керек
Окумуштуулар айдын убакыт алкагын аныктап алууну сунушташты. Жер бетинин абасы булганбаган бөлүгү дээрлик калган жок. Социалдык тармактарда аз отуруу менен иммунитетти чыңдоого мүмкүн. “Азаттыкта” илимдеги соңку жаңылыктар топтому. Айга өзүнчө убак... www.azattyk.kg

23.02.2023 УИА он чакты институтун колдон чыгарды
Кыргызстанда президенттин жарлыгы менен Улуттук илимдер академиясынын кеминде он төрт институту жогорку окуу жайларга өткөрүлө турган болууда. Бул академиянын окумуштуулары жеген нанын актабай калды деген талаш-талкуулардын жыйынтыгында кабыл алынган... www.bbc.com

14.02.2023 Эрте мененки спорт арыктоо үчүн абдан таасирдүү
Швед окумуштууларынын изилдөөсү арыктоо үчүн эрте мененки көнүгүүлөрдүн таасирдүү экендигин аныкташты.... www.trt.net.tr

05.02.2023 Варанк Түркияны аккумулятор өнөр жайы технологияларында маанилүү актер кылууну каалагандарын айтты
Министрликтин жазуу түрүндөгү билдирүүсүнө караганда, Варанк 1,5 миллиард лиралык инвестиция менен Кайсериде ASPİLSAN Energy тарабынан курулган Европанын биринчи жана жалгыз цилиндр түрүндөгү литий-иондук батарейка чыгаруучу ишканасында иликтөөлөрдү ... www.trt.net.tr

28.01.2023 Geos: Отун жакпаган, абаны булгабаган конуш
Кадимки отун жана газ жакпаган, зыяндуу заттарды айлана- чөйрөгө такыр бөлүп чыгарбаган конуш бар. АКШнын Колорадо штатындагы Geos конушун экоактивисттер, жашыл энергиянын жактыргандар, окумуштуулар жана курулуш жаатында иштеген адистер негиздеген. “... www.azattyk.kg

26.12.2022 Жасалма Күн. Жаңы доорго башат болчу өзөктүк ширелүү жөнүндө
Америкалык окумуштуулар өзөктүк ширелүүгө негизделген электр ишканасын жаратуу нугунда өзгөчө олуттуу, – ал түгүл жаңы доорго башат ачкан, – окуя жүзөгө ашты, деп АКШ бийликтери 2022-жылдын 13-декабрында шардана кылышты.... www.bbc.co.uk

15.12.2022 Өзөктүк өндүрүштө өзгөчө секирик. Ал эмнеси менен маанилүү?
Америкалык окумуштуулар өзөктүк жылуулуктун кубатын колдонууга негизделген электр өндүрүү ишканасын түзүү багытында өзгөчө олуттуу ийгиликке жетишкендиктерин шардана кылышты.... www.bbc.co.uk

07.12.2022 Кир абанын айынан жылына миллион ымыркай өлүү төрөлөт
Кытай жана америкалык окумуштуулар энелер кир аба менен дем алгандыктан дүйнөдө жылына бир миллион бала өлүү төрөлө турганын аныкташты. Бул өлүү төрөлүүгө кир абанын түздөн-түз таасири бар экенин билдирет дешет окумуштуулар.... www.bbc.co.uk

04.12.2022 Түрк окумуштуусу Антарктидадан эңилчектин 10 түрүн ачты
Стамбул техникалык университетинин Полярдык изилдөөлөрдү колдонуу жана изилдөө борбору тарабынан Антарктидага илимий изилдөө жүргүзүү үчүн жөнөтүлгөн топтун курамында проф. Dr. Халыжы, бул жерде континенттеги изилдөө базаларында изилдөөгө тартылды.... www.trt.net.tr

26.09.2022 Окумуштуулар: Төрөлө элек наристелер сабизге «жылмайып», капустага «кабагын түйүшөт»
Улуу Британиядагы 100 кош бойлуу аял жана түйүлдүктүн арасында жүргүзүлгөн жаңы изилдөөгө ылайык, курсактагы наристелер энеси сабиздин даамын татканда "жылмайышат" жана апалары капуста жегенде "жылмайышат".... www.bbc.com

23.09.2022 Кахраманмарашта 7 миң 600 жылдык скелет табылды
Скелет казуу тобунун окумуштуулары тарабынан изилденүүдө.... www.trt.net.tr

10.09.2022 Комуз күнүндө "Жаш талант - 2022" кароо-сынагынын жеңүүчүлөрү аныкталды
23-сентябрда - Мамлекеттик тил күнүнүн 33 жылдыгына жана 9-сентябрь-Комуз күнүнө карата Жалал-Абад шаарындагы 15 жаштан 25 жашка чейинки комузчулар арасында "Жаш талант-2022" сынагы өттү. Кароо-сынакка шаар аймагындагы жогорку жана орто окуу жайлары... www.azattyk.kg

06.09.2022 Түрк локумунун жүздөгөн жылдык тарыхы бар экенин билесизби?
Буларды билесиздерби-1/22-23... www.trt.net.tr

15.08.2022 Бал аарыларды чалгынчылыкка колдонуу аракети
Индиялык окумуштуулар суудан уран алууну өздөштүрсө, алардын кытайлык кесиптештери бал аарылардын учушун башкарып, чалгындоо үчүн колдонууга далалат кылышууда. Ал ортодо гориллалар адамдарга кайрылуу үчүн жаңы үн ойлоп табышты. "Азаттыкта" илимдеги с... www.azattyk.kg

03.08.2022 Сепаратизмдин себептери жана кесепеттери
Сепаратизм же жикчилдик деген эмне жана анын кандай кубулуштары бар? Окумуштуулар жана саясат талдоочулар бул түшүнүк азыр “кайсыл бир аз-чылыктын өз алдынчалыкка умтулуусу” деген чектен чыгып, “бир өлкөнүн башка мамлекеттин аймактык бүтүндүгүнө кол ... www.bbc.co.uk

28.07.2022 Science: коронавирус Ухандагы жаныбарлар базарынан жайылган
Коронавирустун пандемиясы Кытайдын Ухань шаарындагы айбанаттар базарынан жайылган. Окумуштуулардын эки тобу изилдөө жүргүзгөндөн кийин ушундай жыйынтыкка келгенин Science журналы жазды. Биринчи изилдөөдө адистер илдеттин тараганын түшүнүү үчүн карто... www.azattyk.kg

27.07.2022 Эң байыркы жырткыч жаныбардын фоссили табылды
Оксфорд университетинин окумуштууларынын изилдөөсү "Nature Ecology and Evolution" журналында жарыяланды.... www.trt.net.tr

24.07.2022 Акын Вячеслав Шаповалов дүйнө салды
Кыргыз эл акыны Вячеслав Шаповалов 75 жашында дүйнө салды. Бул тууралуу анын жакындары кабарлады. Вячеслав Шаповалов 1947-жылы 28-октябрда туулган. Кыргыз мамлекеттик университетинин филология факультетин аяктаган. Шаповалов Орусиядагы "Русская пре... www.azattyk.kg

12.07.2022 Бир катар тарыхчы окумуштуулар Мира Карыбаеваны актоону суранды
Кыргызстандагы бир катар тарыхчы окумуштуулар Улуттук тарых музейиндеги коррупцияга шек саналган, президенттик аппараттын мурдагы бөлүм башчысы Мира Карыбаеваны соттон актоону өтүнүп, билдирүү таратты. Алардын бири, бул иште күбө катары көрсөтмө бери... www.azattyk.kg

03.07.2022 Орус окумуштуусу мекенге чыккынчылык боюнча кармалды
Окуя тууралуу Колкердин жакындары социалдык тармактарда билдирүү жасашты.... www.trt.net.tr

21.06.2022 Т.Чоротегин: Кара тумоо Ысык-Көлдөн каптаган деген – жалган
Жакында бир чуулгандуу кабар жарыяланды. Анда европалык окумуштуулардын тобу XIV кылымдын ортосунда Европада, Азияда жана Африкада он миллиондогон кишилердин өмүрүн алган кара тумоонун бир түрү Ысык-Көлдөн каптаган экен, деген бүтүм айтылат. Тарыхчы ... www.bbc.co.uk

18.06.2022 Илим: балыктын чийки эти тери рагын козгойт
Өз "тилин" ойлоп тапкан жасалма интеллект. Окумуштууларга жардамга келген жөргөмүш желеси. Куурулбаган балыктын тери рагы менен байланышы. "Азаттыкта" илимдеги соңку жаңылыктардын топтому. Жөргөмүш желеси аба көрсөткүчү боло алабы? Ольденбург унив... www.azattyk.kg

14.06.2022 Император Петрга өзүн теңеген президент Путин
Орус президенти Владимир Путин орус жерлерин кайтаруу менин миссиям, тарыхый озуйпам деп жарыялады. Орус президенти бул кебин жаш ишкерлер жана окумуштуулар менен жолугушуусунда айтканы да символикалык терең мааниге ээ. Петр I 350 жылдыгына арналган ... www.bbc.co.uk

16.05.2022 Илимпоздор айдын топурагына гүл өстүрдү
Айдан алынып келинген топуракка гүл өстүрүлдү. Биз билген куштардын 48% жок болуп кетүү коркунучунда. Келечекте океандардын абалына божомол жасоо кыйындашы мүмкүн. «Азаттыкта» илимдеги соңку жаңылыктардын топтому.  Айдын топурагына өскөн гүл NASA а... www.azattyk.kg

29.04.2022 Wi-Fi технологиясынын радиациясы Альцгеймер оорусуна алып келет
Окумуштуулар күн сайын бир нече саат бою уюлдук телефон жана Wi-Fi радиациясына кабылган жаштардын “санариптик деменция” көйгөйүнө туш болушу мүмкүн экенин эскертишет.... www.trt.net.tr

25.04.2022 Антальяга келген туристтердин саны 1 миллиондон ашты
Деңизи, куму жана күнү, тарыхый жана табигый кооздуктары менен дүйнөнүн төрт бурчунан туристтерди өзүнө тарткан Анталья жыл бою конокторун тосуп алууну улантууда.... www.trt.net.tr

25.04.2022 Ракты үн толкуну менен дарылоо ыкмасы
Окумуштуулар үн толкунунун жардамы менен чычкандын боорундагы залалдуу шишикти алып салышты. Таш бетине чегилген сүрөттөр байыркы «мультфильм» болушу мүмкүн. Рим империясындагы модага ылайык жасалган сандал Норвегиядан табылды. "Азаттык" илим дүйнөсү... www.azattyk.kg

22.04.2022 Британиядагы кыргыз окумуштуусу: Өзүңөргө ишенгиле! Керемет ошондо башталат...
Асель Сартбаева узак жылдардан бери чет өлкөлөрдө эмгектенип келет. Ал вакцина өндүрүүдө, сактоодо чоң бурулуш кылам деп умтулууда. Профессор учурда Англиянын Бас университетинде иштеп, изилдөө тобун жетектейт.... www.bbc.co.uk

04.04.2022 Илимдин күчү байыркы жыттарды калыбына келтириши мүмкүн
Микропластиктин бөлүкчөлөрү адам канынан табылды. Америкалык окумуштуулар адамдын алгачкы толук геномун жарыялашты. Изилдөөчүлөр илимий ыкмалар аркылуу байыркы жыттарды калыбына келтирүү мүмкүн экенин айтып чыгышты.  “Илим жаңылыктарынын” топтомун су... www.azattyk.kg

18.03.2022 Бешик, бешиктин касиети тууралуу биле жүрүңүз
Кыргыздын тукуму уланып, бүгүнкү күндөргө чейин улут катары сакталып келе жатышына бешиктин чоң мааниси болгон дешет тарыхчылар... www.super.kg

12.03.2022 Европадагы мумия, Кытайдагы таш куралдар
Мумиялар бир гана Египетте эмес, Европада да болгону белгилүү болду. Кытайда байыркы маданияттын изи табылды. Социалдык тармакка жазган посттор адамдын саламаттыгынан кабар берип турат. “Азаттыкта” соңку илим жаңылыктарынын топтому. Дүйнөдөгү эң бай... www.azattyk.kg

19.02.2022 "Үч баш кой жана аккумулятор". Таласта уурулук менен алектенген адамдар кармалды
Таласта уурулук менен алектенген адамдар кармалды... www.super.kg

11.02.2022 “Эрктүү элдин эгемендиги”: 30 жылдык тарыхты камтыган китеп
“Азаттык” радиосу Кыргызстандын эгемендигинин 30 жылдыгына карата “Эрктүү элдин эгемендиги” деген китеп чыгарды. Ага 2002-жылдан бери “Азаттыктын” интернет сайтына жарыяланган маанилүү макала, маектер, талкуулар менен иликтөөлөр жана башка материалда... www.azattyk.kg

25.01.2022 Варанк: «Түркиянын энергетикалык ар түрдүүлүгүн арттырууга инвестиция салып жатабыз»
Министр Варанк Анкара Полатлыдагы Controlmatik Technology литий-темир фосфат аккумулятор заводунун пайдубалын түптөө аземинде сөз сүйлөдү.... www.trt.net.tr

18.01.2022 Омикрон: Коронавирустун жаңы вариантынын симптомдору кандай?
Окумуштуулар эскерткендей, вирустун мурдагы варианттарына салыштырмалуу жеңилирээк симптомго ээ болгон омикрон менен суук тийгизип алуу өтө окшош.... www.bbc.com

16.01.2022 Ата-энелик кылуудан стресс болдуңузбу? Мунун себебин эволюция түшүндүрө алат
Кумурскалар менен сурикаттар бизге ата-эне болуу боюнча эмне үйрөтө алат? Эволюциялык биолог Никола Райхани азыркы күнгө чейин биздин үй-бүлөлөрүбүздү түптөгөн байыркы социалдык инстинктерди ачып көрсөтүп берет.... www.bbc.co.uk

04.01.2022 Францияда коронавирустун жаңы штаммы табылды
Франциянын Марсель шаарындагы инфекциялык оорулар борборунун окумуштуулары коронавиурстун жаңы штаммын тапканын жергиликтүү маалымат каражаттары жазышты. Ал канчалык жугуштуу жана кооптуу экени азырынча белгисиз. Жаңы вариант Камерундан келген кишид... www.azattyk.kg