26.12.2022 Жасалма Күн. Жаңы доорго башат болчу өзөктүк ширелүү жөнүндө
Америкалык окумуштуулар өзөктүк ширелүүгө негизделген электр ишканасын жаратуу нугунда өзгөчө олуттуу, – ал түгүл жаңы доорго башат ачкан, – окуя жүзөгө ашты, деп АКШ бийликтери 2022-жылдын 13-декабрында шардана кылышты.... www.bbc.co.uk

15.12.2022 Өзөктүк өндүрүштө өзгөчө секирик. Ал эмнеси менен маанилүү?
Америкалык окумуштуулар өзөктүк жылуулуктун кубатын колдонууга негизделген электр өндүрүү ишканасын түзүү багытында өзгөчө олуттуу ийгиликке жетишкендиктерин шардана кылышты.... www.bbc.co.uk

07.12.2022 Кир абанын айынан жылына миллион ымыркай өлүү төрөлөт
Кытай жана америкалык окумуштуулар энелер кир аба менен дем алгандыктан дүйнөдө жылына бир миллион бала өлүү төрөлө турганын аныкташты. Бул өлүү төрөлүүгө кир абанын түздөн-түз таасири бар экенин билдирет дешет окумуштуулар.... www.bbc.co.uk

04.12.2022 Түрк окумуштуусу Антарктидадан эңилчектин 10 түрүн ачты
Стамбул техникалык университетинин Полярдык изилдөөлөрдү колдонуу жана изилдөө борбору тарабынан Антарктидага илимий изилдөө жүргүзүү үчүн жөнөтүлгөн топтун курамында проф. Dr. Халыжы, бул жерде континенттеги изилдөө базаларында изилдөөгө тартылды.... www.trt.net.tr

26.09.2022 Окумуштуулар: Төрөлө элек наристелер сабизге «жылмайып», капустага «кабагын түйүшөт»
Улуу Британиядагы 100 кош бойлуу аял жана түйүлдүктүн арасында жүргүзүлгөн жаңы изилдөөгө ылайык, курсактагы наристелер энеси сабиздин даамын татканда "жылмайышат" жана апалары капуста жегенде "жылмайышат".... www.bbc.com

23.09.2022 Кахраманмарашта 7 миң 600 жылдык скелет табылды
Скелет казуу тобунун окумуштуулары тарабынан изилденүүдө.... www.trt.net.tr

15.08.2022 Бал аарыларды чалгынчылыкка колдонуу аракети
Индиялык окумуштуулар суудан уран алууну өздөштүрсө, алардын кытайлык кесиптештери бал аарылардын учушун башкарып, чалгындоо үчүн колдонууга далалат кылышууда. Ал ортодо гориллалар адамдарга кайрылуу үчүн жаңы үн ойлоп табышты. "Азаттыкта" илимдеги с... www.azattyk.kg

03.08.2022 Сепаратизмдин себептери жана кесепеттери
Сепаратизм же жикчилдик деген эмне жана анын кандай кубулуштары бар? Окумуштуулар жана саясат талдоочулар бул түшүнүк азыр “кайсыл бир аз-чылыктын өз алдынчалыкка умтулуусу” деген чектен чыгып, “бир өлкөнүн башка мамлекеттин аймактык бүтүндүгүнө кол ... www.bbc.co.uk

28.07.2022 Science: коронавирус Ухандагы жаныбарлар базарынан жайылган
Коронавирустун пандемиясы Кытайдын Ухань шаарындагы айбанаттар базарынан жайылган. Окумуштуулардын эки тобу изилдөө жүргүзгөндөн кийин ушундай жыйынтыкка келгенин Science журналы жазды. Биринчи изилдөөдө адистер илдеттин тараганын түшүнүү үчүн карто... www.azattyk.kg

27.07.2022 Эң байыркы жырткыч жаныбардын фоссили табылды
Оксфорд университетинин окумуштууларынын изилдөөсү "Nature Ecology and Evolution" журналында жарыяланды.... www.trt.net.tr

24.07.2022 Акын Вячеслав Шаповалов дүйнө салды
Кыргыз эл акыны Вячеслав Шаповалов 75 жашында дүйнө салды. Бул тууралуу анын жакындары кабарлады. Вячеслав Шаповалов 1947-жылы 28-октябрда туулган. Кыргыз мамлекеттик университетинин филология факультетин аяктаган. Шаповалов Орусиядагы "Русская пре... www.azattyk.kg

12.07.2022 Бир катар тарыхчы окумуштуулар Мира Карыбаеваны актоону суранды
Кыргызстандагы бир катар тарыхчы окумуштуулар Улуттук тарых музейиндеги коррупцияга шек саналган, президенттик аппараттын мурдагы бөлүм башчысы Мира Карыбаеваны соттон актоону өтүнүп, билдирүү таратты. Алардын бири, бул иште күбө катары көрсөтмө бери... www.azattyk.kg

03.07.2022 Орус окумуштуусу мекенге чыккынчылык боюнча кармалды
Окуя тууралуу Колкердин жакындары социалдык тармактарда билдирүү жасашты.... www.trt.net.tr

21.06.2022 Т.Чоротегин: Кара тумоо Ысык-Көлдөн каптаган деген – жалган
Жакында бир чуулгандуу кабар жарыяланды. Анда европалык окумуштуулардын тобу XIV кылымдын ортосунда Европада, Азияда жана Африкада он миллиондогон кишилердин өмүрүн алган кара тумоонун бир түрү Ысык-Көлдөн каптаган экен, деген бүтүм айтылат. Тарыхчы ... www.bbc.co.uk

18.06.2022 Илим: балыктын чийки эти тери рагын козгойт
Өз "тилин" ойлоп тапкан жасалма интеллект. Окумуштууларга жардамга келген жөргөмүш желеси. Куурулбаган балыктын тери рагы менен байланышы. "Азаттыкта" илимдеги соңку жаңылыктардын топтому. Жөргөмүш желеси аба көрсөткүчү боло алабы? Ольденбург унив... www.azattyk.kg

14.06.2022 Император Петрга өзүн теңеген президент Путин
Орус президенти Владимир Путин орус жерлерин кайтаруу менин миссиям, тарыхый озуйпам деп жарыялады. Орус президенти бул кебин жаш ишкерлер жана окумуштуулар менен жолугушуусунда айтканы да символикалык терең мааниге ээ. Петр I 350 жылдыгына арналган ... www.bbc.co.uk

16.05.2022 Илимпоздор айдын топурагына гүл өстүрдү
Айдан алынып келинген топуракка гүл өстүрүлдү. Биз билген куштардын 48% жок болуп кетүү коркунучунда. Келечекте океандардын абалына божомол жасоо кыйындашы мүмкүн. «Азаттыкта» илимдеги соңку жаңылыктардын топтому.  Айдын топурагына өскөн гүл NASA а... www.azattyk.kg

29.04.2022 Wi-Fi технологиясынын радиациясы Альцгеймер оорусуна алып келет
Окумуштуулар күн сайын бир нече саат бою уюлдук телефон жана Wi-Fi радиациясына кабылган жаштардын “санариптик деменция” көйгөйүнө туш болушу мүмкүн экенин эскертишет.... www.trt.net.tr

25.04.2022 Ракты үн толкуну менен дарылоо ыкмасы
Окумуштуулар үн толкунунун жардамы менен чычкандын боорундагы залалдуу шишикти алып салышты. Таш бетине чегилген сүрөттөр байыркы «мультфильм» болушу мүмкүн. Рим империясындагы модага ылайык жасалган сандал Норвегиядан табылды. "Азаттык" илим дүйнөсү... www.azattyk.kg

22.04.2022 Британиядагы кыргыз окумуштуусу: Өзүңөргө ишенгиле! Керемет ошондо башталат...
Асель Сартбаева узак жылдардан бери чет өлкөлөрдө эмгектенип келет. Ал вакцина өндүрүүдө, сактоодо чоң бурулуш кылам деп умтулууда. Профессор учурда Англиянын Бас университетинде иштеп, изилдөө тобун жетектейт.... www.bbc.co.uk

04.04.2022 Илимдин күчү байыркы жыттарды калыбына келтириши мүмкүн
Микропластиктин бөлүкчөлөрү адам канынан табылды. Америкалык окумуштуулар адамдын алгачкы толук геномун жарыялашты. Изилдөөчүлөр илимий ыкмалар аркылуу байыркы жыттарды калыбына келтирүү мүмкүн экенин айтып чыгышты.  “Илим жаңылыктарынын” топтомун су... www.azattyk.kg

12.03.2022 Европадагы мумия, Кытайдагы таш куралдар
Мумиялар бир гана Египетте эмес, Европада да болгону белгилүү болду. Кытайда байыркы маданияттын изи табылды. Социалдык тармакка жазган посттор адамдын саламаттыгынан кабар берип турат. “Азаттыкта” соңку илим жаңылыктарынын топтому. Дүйнөдөгү эң бай... www.azattyk.kg

11.02.2022 “Эрктүү элдин эгемендиги”: 30 жылдык тарыхты камтыган китеп
“Азаттык” радиосу Кыргызстандын эгемендигинин 30 жылдыгына карата “Эрктүү элдин эгемендиги” деген китеп чыгарды. Ага 2002-жылдан бери “Азаттыктын” интернет сайтына жарыяланган маанилүү макала, маектер, талкуулар менен иликтөөлөр жана башка материалда... www.azattyk.kg

18.01.2022 Омикрон: Коронавирустун жаңы вариантынын симптомдору кандай?
Окумуштуулар эскерткендей, вирустун мурдагы варианттарына салыштырмалуу жеңилирээк симптомго ээ болгон омикрон менен суук тийгизип алуу өтө окшош.... www.bbc.com

04.01.2022 Францияда коронавирустун жаңы штаммы табылды
Франциянын Марсель шаарындагы инфекциялык оорулар борборунун окумуштуулары коронавиурстун жаңы штаммын тапканын жергиликтүү маалымат каражаттары жазышты. Ал канчалык жугуштуу жана кооптуу экени азырынча белгисиз. Жаңы вариант Камерундан келген кишид... www.azattyk.kg

30.12.2021 Туура тамактанып бир аптада арыктаса болот. Нутрициолог кеңеш берет
Окумуштуулар иликтөөлөрүнө таянып, адамдын ден соолугундагы көйгөйлөрдүн көбү туура эмес тамактануудан келип чыгарын белгилешет... www.super.kg

25.12.2021 Табалдыев: Биз “киргиз” деп жазсак, Худяков“кыргыз” деп жазчу
Орусиялык чыгаан археолог, кыргыз таануучу Юлий Худяков 24-декабрда, 75ке караган чагында, коронавирус илдетинин айынан дүйнө салды. Худяков кыргыз тарыхына, кыргыз таанууга, кыргыз археологиясына, кыргыз этнологиясына опол тоодой салым кошуп келген ... www.azattyk.kg

07.12.2021 Таштанды континенти: пластикте жашап жаткан жандыктар
Американын окумуштуулары Тынч океанга топтолуп жаткан өтө чоң көлөмдөгү пластик таштандылар деңиз жаныбарлары үчүн үй болуп калганын айтып, коңгуроо кагууда. Көбүнчө жээктерде жашаган жаныбарлар океан ортосуна кантип барып, кандай жан багып жатканы с... www.bbc.co.uk

20.11.2021 Климаттык өзгөрүү: Күндүн ысышы жаныбарлардын азайышына таасир этип жатабы?
Дүйнө жүзү боюнча окумуштуулар жаныбарлардын бир нече түрүнүн дене түзүлүшү кичирейип жатканын жана анын күндүн ысышы менен байланышын аныкташкан.... www.bbc.com

06.11.2021 Окумуштуулар зымсыз кулакчындарды дайыма колдонуу онкологиялык ооруларга жол ачышы мүмкүндүгүн эскертет
AirPods өңдүү зымсыз кулакчындарды чегинен ашык колдонуу мээге терс таасирин тийгизип, организмде рак клеткаларынын өрчүшүнө алып келет... www.super.kg

05.11.2021 Доорго из салган Досалиева
"Азаттык" радиосунун журналисти, окумуштуу, педагог, Кыргыз Республикасынын маданиятына эмгек сиңирген ишмер Бүбүкан Досалиеванын «Эфирде мезгил тарыхы» аттуу китеби жарык көрдү. Бул китепти маркум көзүү тирүү кезинде даярдап, бирок жарыкка чыгарууга... www.azattyk.kg

10.10.2021 Пакистандын өзөктүк программасын негиздеген окумуштуу каза болду
PTV телеканалы 10-октябрда Пакистандын өзөктүк программасынын негиздөөчүсү, 85 жаштагы Абдул Кадир Хан өпкө инфекциясы менен Исламабаддагы ооруканага жаткырылып, көп узабай ошол жактан каза тапканын кабарлады. Буга чейин анын таажы вирусун жуктуруп ... www.azattyk.kg

23.09.2021 Эзелки көчмөн турмушту элестетип... Бишкекте эл аралык фестивалы болуп өттү
Бүгүн, 23-сентябрда Бишкек шаарындагы Токтогул Сатылганов атындагы улуттук филармониянын алдында эгемендүүлүктүн 30 жылдыгына жана жазма акын, манасчы Тоголок Молдонун 160 жылдыгына карата дүйнөнүн окумуштуу-илимпоздору, эпос айтуучулары менен өнөр а... www.super.kg

13.09.2021 Чайнектин ышкырганы, терезени черткилеген жамгыр... Окумуштуулар адамга жагымдуу сезим тартуулаган үндөрдү атады
Окумуштуулар адамдарга бактылуулук тартуулаган эң жагымдуу үндөрдү атады... www.super.kg

11.09.2021 Жаңы табылган динозаврга өзбекче ат берилди
Өзбекстандан табылган мурда белгисиз динозаврга Улугбекзавр деген ат берилди. Астронавттардын эл аралык тобу Күн системасынын жаңы каталогун түздү. Байыркы Рим империясында хитке айланган ыр табылды. 90 миллион жыл мурда жашаган Улугбекзавр Жыл баш... www.azattyk.kg

04.09.2021 Окумуштуулар коронавирустун дагы бир олуттуу кесепетин айтышты
Дарыгерлер коронавирустан эмне себептен бөйрөк жабыркай турганын азырынча так билишпейт. Алардын божомолу боюнча, ар кандай сезгенүү ооруларына бөйрөк сезимтал келет жана анын функциясын кандын коюу болуп кеткени да бузушу мүмкүн.... sputnik.kg

21.08.2021 Садыр Жапаров Караколдо кыргыздын чыгаан инсандарынын эстеликтерине гүл коюп, куран багыштады (сүрөт)
Президент Садыр Жапаров бүгүн, 21-августта, Каракол шаарында өлкөнүн чыгаан инсандары — белгилүү окумуштуу, лингвист-түрколог Кусеин Карасаевдин, мамлекеттик ишмер жана агартуучу Касым Тыныстановдун жана көрүнүктүү мамлекеттик ишмер Жусуп Абдра... www.super.kg

14.08.2021 Окумуштуулар: гаджеттен көзүн албаган бала күнүнө бир саат кыймылда болушу керек
Изилдөөгө 4 661 бала катышып, алар канчалык көп кыймылдаарын жана гаджетте канча убак отурарын айтышкан.... sputnik.kg

10.08.2021 Табият кырсыктары дагы көбөйөт
Жер планетасынын климаты «өтө тездик» менен өзгөрүп жатат жана буга адамдар күнөөлүү. Мындай билдирүү Улуттар Уюмунун климат боюнча жаңы чыккан баяндамасында жасалган. Дүйнөнүн алдыңкы окумуштуулары катуу ысык, суу ташкын, өрт, кургакчылык сыяктуу та... www.azattyk.kg

07.08.2021 Жуматаев: Коом кандай болсо, окумуштуу ошондой
Улуттук илимдер академиясынын академик жана корреспондент-мүчө илимий наамдарына шайлоо өттү.... www.azattyk.kg